Της Ελενας Kαρανατση

«Ηθική Τράπεζα». Ακούγεται σαν σύντομο ανέκδοτο, ειδικά σε περιόδους κρίσης σαν κι αυτή που διανύει σήμερα ο πλανήτης αλλά δεν είναι. Ο τίτλος «Ηθική» -σε πείσμα των «ανήθικων» καιρών μας- ανήκει σε υπαρκτό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα!

Η «Ηθική Τράπεζα» (Banca Etica), ιταλικής εμπνεύσεως, δεν είναι μια τράπεζα σαν όλες τις άλλες, όπως άλλωστε υποδηλώνει και το όνομά της. Είναι ένα εναλλακτικό τραπεζικό ίδρυμα, μια «αντι-τράπεζα», όπως αποκαλείται στη γενέτειρά της την Πάδοβα, που λειτουργεί με όρους κοινωνικής ευαισθησίας και όχι αναλγησίας...

Μάλιστα, την ώρα που πολυεθνικοί κολοσσοί αντιμετωπίζουν τη σοβαρότερη κρίση μετά το κραχ του 1929, η εν λόγω τράπεζα βγαίνει όχι μόνο αλώβητη αλλά και ενισχυμένη. Η Banca Etica με 27.000 μετόχους (εκ των οποίων οι 4.000 είναι νομικά πρόσωπα) παρέχει όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες των γνωστών εμπορικών τραπεζών.

Με τη διαφορά ότι το μοντέλο λειτουργίας της δεν στοχεύει στη μεγιστοποίηση του δικού της κέρδους, αλλά στην ανάπτυξη υγιών επενδύσεων με γνώμονα την κοινωνική ευθύνη, την αλληλεγγύη, την προστασία του περιβάλλοντος. Εξ ου και συμπληρωματικά αποκαλείται και «Πράσινη Τράπεζα». Οι δραστηριότητές της επικεντρώνονται αποκλειστικά στην πραγματική οικονομία και όχι στη χρηματιστηριακή, ενώ οι μόνοι τίτλοι στους οποίους έχει επενδύσει είναι κρατικά ομόλογα.

Τα ευχάριστα νέα είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ηθικών Τραπεζών αναζητά τον ιδανικό συνεργάτη στην Ελλάδα, προκειμένου να αποκτήσει και η χώρα μας μια Ηθική Τράπεζα, όχι απαραίτητα με το ίδιο όνομα, αλλά σίγουρα με τον ίδιο καλό σκοπό. Με αφορμή τα δέκατα γενέθλια της ιταλικής τράπεζας, το Δίκτυο Ιταλών Ελλάδας Bella Ciao οργάνωσε χθες εκδήλωση στα γραφεία του Συλλόγου Υπαλλήλων Τραπεζών Ελλάδας με ομιλητή τον διευθυντή Επικοινωνίας και Ερευνας της «Ηθικής Τράπεζας», Mauro Meggiolaro.

 Στο κρίσιμο ερώτημα αν μπορεί να δημιουργηθεί μια αντίστοιχη τράπεζα και στην Ελλάδα, ο κ. Meggiolaro απάντησε στην «Κ» ότι «αποτελεί προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ηθικών Τραπεζών να βρεθεί ο κατάλληλος φορέας και στην Ελλάδα, που θα μπορεί να αναλάβει το εγχείρημα. Βασική προϋπόθεση είναι ο οργανισμός αυτός να είναι προσανατολισμένος σε επενδύσεις με κοινωνικό και περιβαλλοντικό περιεχόμενο και φυσικά να διαθέτει το απαραίτητο κεφάλαιο. Στόχος μας δεν είναι να ανοίξουμε δικό μας υποκατάστημα, αλλά να λειτουργήσει και στην Ελλάδα ένας αυτόνομος τραπεζικός οργανισμός με τη φιλοσοφία της Ηθικής Τράπεζας».

Ανάλογης πρακτικής τράπεζες με κοινωνική προσφορά λειτουργούν ήδη σε Γαλλία, Ισπανία, Αγγλία, Γερμανία, Βέλγιο, Ολλανδία, Νορβηγία, Ελβετία και Σουηδία, ενώ τώρα ετοιμάζεται μια πανευρωπαϊκή Ηθική Τράπεζα.

Αύξηση καταθέσεων

Τους τελευταίους μήνες, οι καταθέσεις της Banca Etica αυξήθηκαν κατά 100% σε σχέση με τις αντίστοιχες περσινές, η τράπεζα δεν αντιμετωπίζει το παραμικρό πρόβλημα ρευστότητας, ενώ τα «τοξικά προϊόντα» που τόσες αναστατώσεις έφεραν στην παγκόσμια οικονομία και την καθημερινότητά μας δεν την άγγιξαν καθόλου!

Βασική αρχή της είναι ότι η πίστωση αποτελεί δικαίωμα όλων και ιδίως των ασθενέστερων ομάδων που τη χρειάζονται για την άμεση επιβίωσή τους. Δεν είναι τυχαίο ότι χορηγεί δάνεια σε άτομα που δεν έχουν πρόσβαση σε άλλα πιστωτικά ιδρύματα, όπως σε μετανάστες, άστεγους και ανέργους. Είναι χαρακτηριστικό ότι με το πρόγραμμα «Τα πάντα ρει» που χρηματοδοτήθηκε από την «Ηθική Τράπεζα» δημιουργήθηκαν συνεταιρισμοί που έχτισαν κατοικίες για την προσωρινή φιλοξενία πρώην κρατουμένων!

Όσο για τα δάνεια που χορηγεί στις επιχειρήσεις, εγκρίνονται μόνον εφόσον οι επιχειρήσεις πληρούν 60 κριτήρια (αυστηρές προϋποθέσεις) μεταξύ των οποίων ο σεβασμός στην εργατική νομοθεσία και το περιβάλλον, το κοινωνικό όφελος από τη δραστηριότητα της εταιρείας, η απουσία σεξισμού και ρατσισμού.

Ιστορία 15 χρόνων

Ολα ξεκίνησαν το 1994 από 22 μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς (περιβαλλοντικές οργανώσεις, κοινωνικοπολιτιστικούς συλλόγους, δήμους και νομαρχίες) που συνενώθηκαν και το 1998 συγκέντρωσαν το απαιτούμενο κεφάλαιο για την ίδρυση της «Ηθικής Τράπεζας».

Το πρώτο υποκατάστημα άνοιξε στην Πάδοβα και μέσα σ' ένα χρόνο -λόγω της θερμής ανταπόκρισης- η τράπεζα απέκτησε υποκαταστήματα στο Μιλάνο, τη Ρώμη, το Τρεβίζο, τη Φλωρεντία, τη Βιντσέντζα και την Μπρέσια.Αξίζει να σημειωθεί ότι τα κεφάλαια της τράπεζας προέρχονται κυρίως από τον ανεπτυγμένο Βορρά, αλλά μεγάλο μέρος επενδύεται στον Νότο, με στόχο να εξυγιανθεί η οικονομία και να ξεφύγει από τον έλεγχο της μαφίας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2006, ενώ οι καταθέσεις που προέρχονταν από τον Νότο ανέρχονταν σε 16 εκατομμύρια ευρώ, οι χρηματοδοτήσεις στην ίδια περιοχή ξεπέρασαν τα 43 εκατομμύρια ευρώ.

Πηγή: http://news.kathimerini.gr/