i

Πράσινοι Χώροι Στάθμευσης: Αστικό πράσινο και υπόγεια πάρκινγκ σε συνθήκες Κορεσμού

Γράφει ο Δημήτρης Κούνδουρος

Η Αθήνα και ιδιαίτερα η Δυτική Αθήνα, είναι μια πόλη με προβληματική συμπεριφορά προς τον δημόσιο χώρο της. Και αυτό παρά το γεγονός ότι ο δημόσιος χώρος είναι ο μόνος χώρος που μπορεί κάποιος να θεωρήσει ότι οι πολίτες είναι ισότιμοι, ανεξάρτητα από κοινωνική τάξη και οικονομική επιφάνεια. Είναι, συνεπώς, η ορατή έκφραση της Δημοκρατίας, εκεί όπου ασκείται η Δημοκρατία στην πράξη, εκεί όπου η καθημερινότητα της Δημοκρατίας πραγματώνεται.

Είναι ενδιαφέρον λοιπόν το γεγονός ότι παράλληλα με την επίθεση που δέχονται οι άλλες ελευθερίες και τα δικαιώματα των πολιτών, με διάφορα προσχήματα και δικαιολογίες, οι ελεύθεροι χώροι έχουν κι αυτοί στοχοποιηθεί από διάφορα ορατά ή μη κέντρα.

Η επίθεση, ιδιαίτερα των ιδιωτικών συμφερόντων δόμησης και χρήσης του δημόσιου χώρου, έχει ξεπεράσει κάθε όριο. Διανοίγονται διαρκώς περισσότεροι δρόμοι και οικοδομούνται μεγαθήρια σε βάρος των ελεύθερων χώρων. Οι πλατείες και οι πεζόδρομοι τελούν υπό κατάληψη.

Ουσιαστικά η πόλη αναμορφώνεται για να εξυπηρετήσει αφενός τον προσπορισμό κερδών και αφετέρου τη χρήση του Ι.Χ., αντί να σχεδιάζεται με στόχο την εξυπηρέτηση των πολιτών. Λύσεις ασφαλώς υπάρχουν. Όχι όμως και η πολιτική βούληση να εφαρμοστούν.

Οι πλατείες και τα πάρκα

Οι πλατείες των πόλεων εξυπηρετούν πολλαπλές χρήσεις για τους κατοίκους. Είναι τόποι συνάντησης με έναν φίλο ή χώροι κάποιας εκδήλωσης στην οποία θα συμμετέχουν εκατοντάδες. Είναι ένας τόπος που οι κάτοικοι αντιλαμβάνονται σαν το εξωτερικό σαλόνι του σπιτιού τους, ένας τόπος στον οποίο θα συναναστραφούν με τους συμπολίτες τους και θα βιώσουν την πόλη ως κομμάτι της καθημερινότητάς τους.

Παράλληλα, όμως, έχουν λειτουργήσει, όχι πάντα είναι η αλήθεια, σαν «κιβωτοί του Νώε» που διέσωσαν νησίδες πράσινου από την πλημμύρα της οικοδόμησης που κατέστρεψε τη νεοκλασική, περισσότερο ανθρώπινη πρωτεύουσα. Το χαρακτηριστικό τους αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, εξίσου θα έλεγα με αυτό που προανέφερα, ότι δηλαδή αποτελούν την ορατή πραγμάτωση της κοινότητας.

Στις αστικές περιοχές η βλάστηση αποτελεί τον ενδιάμεσο κρίκο του ανθρώπου με τη φύση. Η συμβολή της στην αισθητική του τοπίου, όπως έχει διαπιστωθεί από σχετικές έρευνες, είναι πολύ σημαντική. Τα κτίρια και οι διάφορες κατασκευές φαίνονται λιγότερο καταπιεστικά πίσω ή μέσα από τα φυλλώματα των δέντρων. Η παρουσία των πράσινων ελεύθερων χώρων με σχεδιασμό που αναπαριστά φυσικά τοπία μέσα σε μια πόλη, απορροφά τον επισκέπτη από την ένταση της καθημερινότητας και δρα σ' αυτόν ηρεμιστικά και αναζωογονητικά.

Παρ' όλα αυτά σε πολλές χώρες οι περιοχές με πράσινο είναι οι πρώτες που εγκαταλείπονται ή υποβαθμίζονται. Αυτό είναι ασφαλώς αποτέλεσμα της προτεραιότητας που δίδεται στα οικονομικά δεδομένα, με πρακτικές που συχνά αγγίζουν τον χαρακτηρισμό της κερδοσκοπίας. Οφείλεται επίσης στην έλλειψη ελεύθερης γης καθώς και στη συνεχή αυξητική τάση του πληθυσμού και των οχημάτων. Αποτέλεσμα είναι η υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της πόλης.

Λόγω των δυσμενών εντυπώσεων που δημιουργούνται στην κοινή γνώμη από την απαξίωση των ελεύθερων χώρων και λόγω των έντονων αντιδράσεων και της οικολογικής συνείδησης που σταδιακά αναπτύσσεται, ιδιαίτερα στις νέες ηλικίες, οι αρμόδιες αρχές, παρά το ότι προβλέπεται νομοθετικά, δεν καλούν τους κατοίκους να συμμετάσχουν στον σχεδιασμό του πράσινου των πλατειών, ο οποίος τελικά αποφασίζεται από τυχαίους υπαλλήλους των δήμων ή άλλων υπηρεσιών, χωρίς καν να λαμβάνεται η γνώμη ειδικών επιστημόνων.

Αυτές οι αιτίες κυρίως ευθύνονται για την αποτυχία προγραμμάτων ανάπλασης πλατειών αλλά και τη συνεχή επιβάρυνση του αστικού τοπίου. Αν θεωρήσουμε ως περιεχόμενο της αναψυχής την ξεκούραση και το φρεσκάρισμα του μυαλού και του σώματος με ενεργητικές δραστηριότητες (πολιτιστικές, μορφωτικές, αθλητικές), τότε ασφαλώς μια πράσινη πλατεία μπορεί να θεωρηθεί ως ένα τμήμα της πόλης που είναι απαραίτητο για την υγιή ψυχολογική και σωματική διαβίωση των κατοίκων, καθώς επίσης και να συμπεράνουμε ότι η έλλειψή της δημιουργεί προβλήματα στην καθημερινότητα των κατοίκων της πόλης.

Για να αντιληφθούμε την αναγκαιότητα του υψηλού πράσινου σε μια πόλη, θα αναφερθούμε σε μερικές μόνο από τις πολλές παραμέτρους που αποδεικνύουν τη σημασία και την αξία του, ιδιαίτερα σε ένα περιβάλλον εξαιρετικά επιβαρημένο, όπως αυτό μιας σύγχρονης πόλης.

Το αστικό πράσινο επηρεάζει τις θερμοκρασίες μειώνοντάς τις το καλοκαίρι και αυξάνοντάς τις τον χειμώνα. Μέσα στην πόλη ένα δέντρο είναι δυνατόν να αντιστοιχεί με πέντε μηχανήματα κλιματισμού σε συνεχή λειτουργία.

Το αστικό πράσινο λειτουργεί σαν φίλτρο για τη σκόνη και τα αιωρούμενα σωματίδια των διάφορων ρύπων.

Το υψηλό πράσινο λειτουργεί σαν αισθητική όαση προσφέροντας στους επισκέπτες μιας πράσινης πλατείας τη δυνατότητα δραπέτευσης, έστω για λίγο, από τις επιθετικές ευθείες των σύγχρονων οικοδομών.

Επίσης, λειτουργεί σαν ηχοαπορροφητικό φίλτρο επιτρέποντας την έστω προσωρινή ανακούφιση από τη σχιζοφρενική πραγματικότητα του κυκλοφοριακού αλαλούμ.

Οι σύγχρονες τάσεις για τη δημιουργία ή την αειφόρο ανάπλαση των πράσινων πλατειών προτείνουν τη φύτευση ενδημικών θάμνων και δένδρων, λαμβάνοντας πάντα υπόψη την ευαισθησία και τις ανάγκες του αστικού τοπίου. Δηλαδή τις ιδιαίτερες κλιματικές συνθήκες και την οικολογική ταυτότητα της πόλης.

Προσφάτως στη σχεδίαση των πράσινων χώρων άρχισε να δίδεται προτεραιότητα στην καταγραφή της πολιτισμικής ατμόσφαιρας, το πνεύμα του ευρύτερου περιβάλλοντος χώρου, το "genius logi", το οποίοι μπορεί σε αρκετές περιπτώσεις να ευνοεί κάποια φυτά και ταυτόχρονα να είναι αρνητικό σε άλλα.

Η ατμόσφαιρα αυτή συνδέεται όχι μόνο με τις τωρινές δομημένες συνθήκες, αλλά και με το παρελθόν που προϋπήρχε της δόμησης, του μη δομημένου δηλαδή τοπίου, αλλά επίσης και με την καταγωγή των περίοικων, την ιστορία του χώρου, την τοπική αρχιτεκτονική κ.λπ.

Δυστυχώς η άναρχη ανάπτυξη της ευρύτερης Αθήνας, αλλά και η ενδοτικότητα των διοικούντων στις κερδοσκοπικές αξιώσεις των ιδιοκτητών γης οδήγησαν στη σημερινή «έρημο του μπετόν». Υπάρχουν πολλά παραδείγματα πλατειών όπου ευδοκιμούν οι πλάκες, το τσιμέντο και τα πάσης φύσεως δομικά υλικά, ενώ απουσιάζει το πράσινο.

Η γενική εντύπωση είναι ότι το πράσινο ευρίσκεται υπό διωγμό. Μήπως επειδή είναι λιγότερο κερδοφόρο και περισσότερο δύσκολο στην εγκατάσταση για τους κατασκευαστές από τα δομικά υλικά που κατά κόρον χρησιμοποιούνται στις πλατείες ή μήπως επειδή χρειάζεται περισσότερη φροντίδα και συντήρηση;

Πηγή:
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «
ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ»

 

Κοινωνική Δικτύωση

Όλα τα
Facebook του δικτύου

fb trnsp

Ενδιαφέροντα Blogs

Όλα τα
Blogs του δικτύου

blog trnsp

Hellas2Day

hellasday2

ILoveAthens

i love athens

Βασίλης Τακτικός

Βασίλης Τακτικός - προσωπικός ιστότοπος

Συνδεδεμένοι

Έχουμε 27 επισκέπτες συνδεδεμένους

Επιισκέπτες

web counter