Άρθρο: «Καν’ το όπως και τα COINS”

Σύρος Κοσκοβόλης

Υπεύθυνος Μονάδας Προγραμματισμού,

Σχεδιασμού , Ωρίμανσης  και

Υλοποίησης Εθνικών και

Κοινοτικών Προγραμμάτων

Οι ΜμΕ στη χώρα μας αντιπροσωπεύουν το 99,9% του συνόλου των επιχειρήσεων και καλύπτουν το 69,9% της οικονομικής προστιθέμενης αξίας και το 85,1% της απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα.

Οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις αναγνωρίζονται ως παράγοντας κοινωνικής και οικονομικής συνοχής, συμβάλλοντας στην οικοδόμηση μίας πλουραλιστικής και ανθεκτικής οικονομίας. Αναπτύσσουν καινοτόμες λύσεις δραστηριοποιούμενες σε ποσοστό 24% στους τομείς της υψηλής τεχνολογίας και έντασης γνώσης, τομείς υπηρεσιών που θεωρούνται «κλειδί» για τη μελλοντική ανταγωνιστικότητα της χώρας.

Δημιουργούν θέσεις εργασίας, παρέχουν καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες και προωθούν τη διαμόρφωση μιας πιο βιώσιμης οικονομίας, συμβάλλοντας παράλληλα στην απασχόληση, αλλά και στην προστασία του περιβάλλοντος. Οι μικρές επιχειρήσεις παρέχουν ένα πρότυπο ισόρροπου συνδυασμού των οικονομικών, κοινωνικών, πολιτιστικών και περιβαλλοντικών αναγκών. Οι επαγγελματίες, οι μικρές και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, δραστηριοποιούνται σε κάθε πόλη, σε κάθε γειτονιά, είναι φορείς κοινωνικής συνοχής που επιδιώκουν τη βελτίωση της ζωής των συνανθρώπων και των τοπικών κοινοτήτων τους.

Οι επαγγελματίες και οι μικρές επιχειρήσεις επέδειξαν ιδιαίτερη αντοχή στη διάρκεια της κρίσης. Οι προκλήσεις της γήρανσης του πληθυσμού, της ανεργίας των νέων, της κλιματικής αλλαγής και της αύξησης των ανισοτήτων, χρειάζονται δυναμικές και αποτελεσματικές επιχειρήσεις μέσω της δραστηριοποίησης των οποίων:

• δημιουργούνται νέες ποιοτικές θέσεις αυτοαπασχόλησης και εργασίας,
• καλύπτονται περιβαλλοντικά και κοινωνικά κενά,μέσω οικολογικής, τεχνολογικής και κοινωνικής καινοτομίας,
• ενσωματώνεται η συνεργασία, η καινοτομία και ο πλουραλισμός στην οικονομίακαι δημιουργούνταινέα μοντέλα επιχειρηματικότηταςπροσανατολισμένα περισσότερο στις πραγματικές ανάγκες των πολιτών
• αναζωογονείται η οικονομική δραστηριότητα, ιδιαίτερα η τοπική οικονομία.

Η ανασυγκρότηση της οικονομίας , η  αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου ,η τόνωση της πραγματικής οικονομίας με δίκαιο και βιώσιμο τρόπο απαιτεί  Επιμελητήρια που θα έχουν  έναν ιδιαίτερο ρόλο στη στήριξη των ΠΜΕ και ΜΜΕ, σε τομείς εξειδίκευσης, στους οποίους κατέχουν συγκεκριμένα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και εις βάθος γνώση των αναγκών των μικρών επιχειρήσεων. Ο υποστηρικτικός τους ρόλος , στη σημερινή συγκυρία, πρέπει να αναβαθμίζεται συνεχώς και να ακολουθεί τις καλές πρακτικές των Επιμελητηρίων άλλων δυτικών χωρών, τα οποία λειτουργούν ως διευκολυντές των επιχειρήσεων, ώστε οι τελευταίες να αναγνωρίζουν και να αξιοποιούν νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες και να καινοτομήσουν.Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΕΑ) για την παροχή προηγμένων υπηρεσιών στα μέλη του  ως δομή στήριξης των πολύ μικρών επιχειρήσεων,

σχεδίασε το πρόγραμμα με τίτλο «Συνεργατικά Δίκτυα Ανοιχτής Καινοτομίας / Coopetitive Open Innovation Networks», με διακριτικό τίτλο «COINs»  με βάση τις πραγματικές ανάγκες των επιχειρήσεων ,αξιοποίησε την πρόσκληση 16 του ΕΦΔ του Δήμου της Αθήνας στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Αττική», το οποίο  συγχρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και από εθνικούς πόρους.

Βασικός στόχος του προγράμματος ήταν η αντιμετώπιση των  προβλημάτων  που έχουν δημιουργηθεί στην λειτουργία και επιβίωση των επιχειρήσεων από το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον μέσω της  αναβάθμισης ή/και  συμπλήρωσης των δεξιοτήτων των ιδίων των επιχειρήσεων και των εργαζόμενων με την υιοθέτηση και προαγωγή οργανωτικών καινοτομιών, νέων δηλαδή τρόπων οργάνωσης των λειτουργιών και των εργασιών της επιχείρησης, που κατά βάση συνιστούν καινοτομία σε θέματα επιχειρηματικού μοντέλου, η οποία είναι η περισσότερο υποσχόμενη κατά την επόμενη εικοσαετία με όρους οικονομικής μεγέθυνσης και απασχόλησης, καθώς και η ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων  .

Η χρήση της ομαδικής συμβουλευτικής και η συνδυασμένη παρέμβαση , τόσο προς τις επιχειρήσεις ,όσο και προς τον φορέα υλοποίησης με την δημιουργία σύγχρονων εργαλείων και υποδομών, με στόχο σε πρώτη φάση την επιχειρηματική ανάπτυξη και κατόπιν μέσα από την αλλαγή της κουλτούρας των επιχειρήσεων και του φορέα υλοποίησης ,τις διαρθρωτικές παρεμβάσεις για συνεργασία , καινοτομία και διαχείριση των επιχειρούμενων αλλαγών.

Το έργο  «COINs» παρήγαγε  πραγματική αξία!!!

ü  Αναπτύχθηκαν καινοτομίες & νέες ικανότητες στις Μικρές επιχειρήσεις, μεταφέρθηκε τεχνογνωσία και υπάρχουν σημαντικά αποτελέσματα.
Υπήρξε μοναδικός συνδυασμός τριών πυλώνων:
-Ανάπτυξη καινοτόμων πολιτικών σε παραδοσιακούς κλάδους της οικονομίας
-Ανάπτυξη ικανοτήτων-δεξιοτήτων σε επαγγελματίες και επιχειρηματίες

Ωφελούμενοι των υπηρεσιών ομαδικής συμβουλευτικής ήταν  200 επαγγελματίες, νομικά πρόσωπα κάθε μορφής και φυσικά πρόσωπα με έδρα ή υποκατάστημα/ γραφείο ή κύρια περιοχή δραστηριοποίησης στον Δήμο Αθηναίωνμε στόχο την επαγγελματική τους ανάπτυξη

-Ενίσχυση-χρηματοδότηση έξι Συνεργατικών Σχημάτων(Clusters), οι οποίοι είναι πολυεταιρικές κεφαλαιουχικές εταιρείες (συνεταιρισμοί, αστικές εταιρείες κλπ)  που έχουν  άνω των δέκα (10) ανεξαρτήτων μεταξύ τους εταίρων (μέτοχοι ή μεριδιούχοι κατά περίπτωση)με στόχο την επιχειρηματική επέκταση .

• ΠΑΝΟΡΜΟΣ (Ασφαλιστικοί Διαμεσολαβητές)
• ΑΘΗΝΑ ΙΚΕ (Φροντιστήρια Μέσης Εκπαίδευσης & Ξένων Γλωσσών)
• EX.in.D.A. (Οδοντιατρικός Τουρισμός – Οδοντίατροι, Οδοντοτεχνίτες)
• ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΝ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ (Κέντρα Ξένων Γλωσσών EUROPALSO)
• SKINCARE (Αισθητικοί)
• 9 ΣΥΝ (Χονδρεμπόριο Ζαχαρωδών Προϊόντων)

ü  Οι  προπαρασκευαστικές ενέργειες που υλοποιήθηκαν ήταν στοχευμένες, στηρίχτηκαν σε ευρήματα αντίστοιχων μελετών αλλά και στη διερεύνηση των αναγκών των επιχειρήσεων που αιτήθηκαν συμμετοχή στο πρόγραμμα των παρεμβάσεων

ü  Η διάγνωση των αναγκών των επιχειρήσεων, ο προσδιορισμός των κλάδων των επιχειρήσεων στους οποίους πραγματοποιήθηκαν οι παρεμβάσεις και ο προσδιορισμός των κατάλληλων εργαλείων που αξιοποιήθηκαν στις παρεμβάσεις έγινε βάσει των βέλτιστων πρακτικών

ü  Τα κριτήρια για την επιλογή των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στις παρεμβάσεις καθώς και για τη διαμόρφωση των συνεργατικών σχηματισμών (cluster) που αναδείχθηκαν μέσα από διαγωνιστική διαδικασία, ήταν συγκεκριμένα και επέτρεψαν την αμερόληπτη επιλογή επιχειρήσεων και συνεργατικών σχημάτων.

ü  Εξειδικεύτηκαν τα Σχέδια Δράσης Επιμόρφωσης Επιχειρήσεων και Δημιουργίας Συνεργατικών Σχηματισμών τα οποία περιελάμβαναν:

–Την περιγραφή -εξειδίκευση του περιεχομένου των παρεμβάσεων,

–τον τρόπο υλοποίησης παρεμβάσεων, τα αναλυτικά βήματα για την υλοποίηση παρεμβάσεων,

–το χρονικό προγραμματισμό υλοποίησης παρεμβάσεων,

–τις οδηγίες προς τους συμμετέχοντες στις παρεμβάσεις (επιχειρήσεις, facilitators, project managers, experts, στελέχη του ΕΕΑ, κλπ.).

–τα Εργαλεία που θα πρέπει να αξιοποιηθούν κατά την υλοποίηση παρεμβάσεων (π.χ. καινοτόμα εργαλεία e mentoring για τα οποία παρατηρείται ενδιαφέρον σε παγκόσμιο επίπεδο τα τελευταία χρόνια και εργαλείο διαγνωστικής ανάλυσης κάθε επιχείρησης βασισμένο σε ειδικό ερωτηματολόγιο αυτο-αξιολόγησης)

-                            Οι 8 θεματικοί τομείς παρέμβασης (Καινοτομία,Συνεργασία –Συνεργατικοί Σχηματισμοί,Σύγχρονες Τεχνικές marketing, Ποιότητα,Νέα συστήματα Διοίκησης / Διαχείρισης Επιχειρησιακών Πόρων,Τεχνικές προσέγγισης του πελάτη για αύξηση πωλήσεων,Τεχνικές μείωσης κόστους,Αποτελεσματική διαχείριση έργων και χρόνου), , ήταν προϊόν ωρίμανσης και κάλυψαν  το κριτήριο της ορθότητας και συνέπειας της στρατηγικής του έργου γιατί προέκυψαν στη βάση:

α) των ευρημάτων μελέτης που προηγήθηκε , και

β) της διερεύνησης των αναγκών των επιχειρήσεων που αιτήθηκαν συμμετοχή στο έργο στη βάση ειδικού ερωτηματολογίου που αναπτύχθηκε από το ΕΕΑ

Συνοπτικά  οι καλές   πρακτικές που προέκυψαν και θα  αποτελέσουν εργαλεία για το μέλλον είναι οι εξής:
I. Στην οργάνωση αποτελεσματικής δικτύωσης επιχειρήσεων
-δομημένη επιλογή επιχειρήσεων βάσει στόχων και κριτηρίων
-διαδικασίες οργάνωσης και λειτουργίας ομαδικών συναντήσεων
-ανάπτυξης ικανοτήτων και ωρίμανσης δικτύωσης,
-έντυπα και υποδείγματα αξιολόγησης περιεχομένου συναντήσεων, αξιολόγησης εισηγητών, facilitators, project managers
-έντυπα και υποδείγματα τήρησης πρακτικών συναντήσεων δικτύωσης
II. Στην δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών:
-καλές πρακτικές για την δημιουργία Συνεργασιών σε παραδοσιακούς κλάδους ,
-σχεδιασμός διαγωνιστικής διαδικασίας για την επιλογή και ενίσχυση συνεργατικών σχηματισμών
III. Στις υποδομές διαρκούς διάγνωσης αναγκών και υποστήριξης των επιχειρήσεων:

• πλατφόρμα e-learning (http://e-learning.eea.gr/) για σύγχρονη και ασύγχρονη εκπαίδευση των επιχειρηματιών και των εργαζομένων
• Αυτο-διάγνωση και αυτο-βελτίωση επιχειρήσεων:-εργαλείο αυτό-διάγνωσης και συγκριτικής αξιολόγησης με άλλες επιχειρήσεις σε ηλεκτρονική πλατφόρμα
• E- Mentoring:-e- σύστημα συμβουλευτικής, καθοδήγησης και ανάπτυξης ικανοτήτων και δεξιοτήτων των επιχειρήσεων
• Οδηγός διάγνωσης εκπαιδευτικών αναγκών των επιχειρήσεων
• Γραφείο Διασύνδεσης επιχειρήσεων, «Συνδεθείτε»http://b-point.eea.gr/

Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε στο έργο COINs,  για την επιχειρηματική ανάπτυξη και την δημιουργία Συνεργατικών Σχηματισμών μπορεί  να λειτουργήσει σαν οδικός χάρτης υλοποίησης αντίστοιχων παρεμβάσεων στο μέλλον, για όλη την χώρα.

«Συνδεθείτε», λοιπόν με το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών. Ο καθένας μας είναι μοναδικός, αλλά κανείς δεν είναι μόνος του. Τουναντίον, μπορεί να έχει στη διάθεσή του τη συλλογική επιχειρηματική νοημοσύνη, όπως αυτή την κατέχει ένας επιμελητηριακός θεσμός.

Αρκεί να είμαστε Συνδεδεμένοι!