Φορολογικές υποχρεώσεις αστικών εταιρειών |
Ο Κώδικας Βιβλίων και Στοιχείων (άρθρο 2 παρ. 1) ορίζει ότι η αστική εταιρεία που ασκεί δραστηριότητα (οικονομική) και αποβλέπει στην απόκτηση εισοδήματος από κάθε είδους επιχείρηση, πρέπει να τηρεί βιβλία και στοιχεία τα προβλεπόμενα από τον κώδικα αυτόν, όπως κάθε άλλος επιτηδευματίας Πρόστιμα Κ.Β.Σ. Επί αστικών εταιρειών τα πρόστιμα τα προβλεπόμενα από τον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων επιβάλλονται σε βάρος αυτών και κοινοποιούνται στα μέλη τους, το καθένα από τα οποία ευθύνεται απεριόριστα και στο σύνολο (άρθρο 34 παρ. 1 εδάφιο δεύτερο, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 20 παρ. 1 του Π.Δ. 134/96). Β) Υποχρεώσεις της αστικής εταιρείας από τη φορολογία εισοδήματος Προς αποφυγήν κάθε παρεξηγήσεως, σχετικά με το αν φορολογούνται ή όχι οι αστικές εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ο νόμος 2238/94 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων) περιέλαβε σαφείς διατάξεις από τις οποίες προκύπτει ότι: «Σε φόρο (εισοδήματος) υπόκεινται επίσης οι ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες, οι κοινωνίες αστικού δικαίου, που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, οι αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρείες, οι συμμετοχικές ή αφανείς, καθώς και οι κοινοπραξίες της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του Κ.Β.Σ.» (άρθρα 2 παρ. 4 και 28 παρ. 4 Ν. 2238/94). «Επίσης στο φόρο αυτό (εισοδήματος) υπόκεινται και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ημεδαπά ή αλλοδαπά νομικά πρόσωπα δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου, στα οποία περιλαμβάνονται και τα κάθε είδους ιδρύματα» (άρθρο 101 παρ. 2 Ν. 2238/94). Μη εφαρμογή αντικειμενικών κριτηρίων Οι αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες εξαιρούνται από το αντικειμενικό σύστημα φορολογίας εισοδήματος. Τούτο ορίζεται ρητώς στο άρθρο 33 παρ. 16 περίπτωση ε' του Ν. 2238/94. Η περίπτωση ε' προστέθηκε στο νόμο με το άρθρο 1 παρ. 15 του Ν. 2390/96 και έχει ισχύ για τα εισοδήματα των μη κερδοσκοπικών αστικών εταιρειών που αποκτώνται από 1.1.1995 και μετά. Άρα, τα καθαρά εισοδήματα των μη κερδοσκοπικών αστικών εταιρειών φορολογούνται με τις γενικές περί νομικών προσώπων διατάξεις (άρθρο 109 παρ. 1 περίπτωση γ' του Ν. 2238/94), δηλαδή με συντελεστή 35% (άρθρα 10 παρ. 1 και 2 παρ. 4 του Ν. 2238/94). Με τον ίδιο συντελεστή 35% φορολογούνται και τα καθαρά κέρδη των αστικών κερδοσκοπικών εταιρειών (άρθρο 10 παρ. 1 Ν. 2238/94). Οι επιχορηγήσεις που λαμβάνουν οι μη κερδοσκοπικές εταιρείες προσαυξάνουν τα ακαθάριστα έσοδά τους και τα αντίστοιχα καθαρά κέρδη που φορολογούνται. Οι αστικές εταιρείες υποβάλλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος στις προθεσμίες που προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 64 του Ν. 2238/94. Επίσης υποχρεούνται να υποβάλλουν προσωρινές δηλώσεις Φ.Π.Α. για κάθε φορολογική περίοδο και ετήσια εκκαθαριστική δήλωση, όπως προβλέπει το άρθρο 31 του Ν. 1642/86. Ακόμα έχει υποχρέωση υποβολής μια φορά το χρόνο δηλώσεως για τη Φορολογία Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας, που τυχόν κατέχει η αστική εταιρεία, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 21 επόμενα του Ν. 2459/97. Φορολογική μεταχείριση αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας (Εγκύκλιος Υπ. Οικ. 1013044/ΠΟΛ.1031/7.2.2001 Με αφορμή συνήθη ερωτήματα σχετικά με τη φορολογία ΜΚΟ παραθέτουμε τα εξής: 1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 2 του Ν.2238/1994, σε φόρο υπόκεινται εκτός των άλλων και οι αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρίες. 2. Με βάση τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 10 του ίδιου νόμου, τα καθαρά κέρδη της πιο πάνω εταιρίας, όπως αυτά προσδιορίζονται με βάση τις διατάξεις αυτού του νόμου, φορολογούνται με συντελεστή 35%. 3. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 64 του Ν.2238/1994, οι υπόχρεοι του άρθρου 10 του Ν.2238/1994, μεταξύ των οποίων και η αστική μη κερδοσκοπική εταιρία, υποβάλλουν δήλωση φόρου εισοδήματος (Εντυπο Ε5) στον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ. 4. Οι αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρίες οι οποίες διέπονται από τα άρθρα 741 και επόμενα του Α.Κ., με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 2 του Π.Δ.186/1992 χαρακτηρίζονται ως επιτηδευματίες και έχουν όλες τις υποχρεώσεις που ορίζονται από τις διατάξεις του ΚΒΣ, όπως τήρηση βιβλίων, έκδοση στοιχείων κ.λπ. 5. Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 30 του Ν.2238/1994, ως ακαθάριστο εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις λαμβάνεται το σύνολο των ακαθάριστων εσόδων από τις κάθε είδους εμπορικές συναλλαγές αυτών. 6. Ως ακαθάριστο εισόδημα από υπηρεσίες ελευθέριων επαγγελμάτων λαμβάνεται το σύνολο των αμοιβών που εισπράττονται από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος. 7. Ύστερα από τα παραπάνω, ως ακαθάριστο εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις ή ελευθέρια επαγγέλματα των αστικών μη κερδοσκοπικών εταιριών υποκείμενο σε φόρο, θεωρείται μόνο αυτό που προέρχεται από καθαρά εμπορικές δραστηριότητες ή την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος (π.χ. τέλεση δημόσιων θεαμάτων, έκδοση εφημερίδων, προβολή κινηματογραφικών ταινιών, ενοίκια, τόκοι καταθέσεων κ.λπ.). 8. Αντίθετα, οι συνδρομές και εγγραφές των μελών, καθώς και οι χορηγίες ή δωρεές προς αυτές, επειδή αποτελούν εισροές κεφαλαιουχικού χαρακτήρα, δηλαδή στερούνται τα εννοιολογικά γνωρίσματα του εισοδήματος, δεν εμπίπτουν στην έννοια των ακαθάριστων εσόδων για να φορολογηθούν όπως αναφέρουμε στην παρ. 2 του παρόντος. Φυσικά, τα ποσά των χορηγιών που παρέχονται για την τέλεση δραστηριοτήτων που εκτελούνται από τους υπόψη φορείς, μειώνουν το κόστος αυτών. 9. Χαρακτηριστικό στοιχείο που διακρίνει τις αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρίες από τις απλές αστικές, είναι η μη διανομή ωφελημάτων (οποιασδήποτε μορφής) στα μέλη τους. Σε ημεδαπά νομικά πρόσωπα δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, σε φόρο υπόκειται μόνο το καθαρό εισόδημα που προκύπτει στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή από την εκμίσθωση ακινήτων καθώς και από κινητές αξίες. Δεν αποτελούν αντικείμενο φορολογίας τα λοιπά εισοδήματα αυτών των νομικών προσώπων, καθώς και τα κάθε είδους άλλα έσοδά τους που πραγματοποιούνται κατά την επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού τους, καθώς και οι συνδρομές των μελών. |