*  Του Ευάγγελου Σπινθάκη

Mε την ευκαιρία του προγράμματος κοινωφελούς εργασίας, ξεκινά και πάλι στα ΜΜΕ μια συζήτηση για τις ΜΚΟ που είναι διαπλεκόμενες, που έχουν τα μέσα, που καρπούνται κρατικά κονδύλια κλπ. Αναμφίβολα όλα αυτά έχουν μεγάλη δόση αλήθειας, αλλά οι γενικεύσεις κρύβουν μια πολύ ενδιαφέρουσα εικόνα, κυρίως της ελληνικής περιφέρειας.

Υπάρχουν λοιπόν χιλιάδες μικρές οργανώσεις στη χώρα, σε κάθε πόλη, σε κάθε χωριό που έχουν μια τεράστια ποικιλία δράσεων με τοπικό αλλά πολύ σημαντικό κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο.

Πολιτιστικοί σύλλογοι που οργανώνουν γιορτές, συντηρούν μικρά μουσεία, καταγράφουν λαογραφικά στοιχεία. Ομάδες που βοηθούν γέροντες, παιδιά, πρωτοβουλίες πολιτών που διαβάζουν τσιγγανάκια. Περιβαλλοντικές οργανώσεις που καταγγέλλουν δημάρχους για οικολογικές αστοχίες τους (σχεδόν πάντα δικαίως), άλλες που προστατεύουν ένα βιότοπο, ένα ρέμα, μια μικρή λίμνη, που φυτεύουν δέντρα, που καθαρίζουν παραλίες που περιθάλπουν ζώα.

Εδώ δεν έχουμε την παράδοση της «κοινωνίας των πολιτών» όπως μας έρχεται από την δύση. Πρόκειται για την συνέχεια ενός καθαρά «ενδημικού» ελληνικού φαινόμενου που το ξέρουμε από τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας. Αγαπώ τον τόπο μου, τον φροντίζω. Ακόμη κι αν λείπω ή έχω ξενιτευτεί νοιάζομαι για το χωριό και την πόλη μου. Αυτή η παράδοση είναι ακόμη ζωντανή και πρέπει με κάθε τρόπο να υποστηριχτεί και να συνεχιστεί για να αποτελέσει στους σημερινούς δύσκολους καιρούς ένα παράθυρο ελπίδας.

Μπορούμε να βγάλουμε δύο συμπεράσματα από την σημερινή κατάσταση. Οι οργανώσεις αυτές είναι πολύ αποτελεσματικότερες σε σχέση με ανάλογες πρωτοβουλίες της πολιτείας ή των δήμων, αλλά έχουν ελάχιστούς πόρους, καθόλου υποδομές και αρκετές φορές δεν χαίρουν εκτίμησης κυρίως από τις αρχές. Σε μια κοινωνία που διδάχθηκε να μετρά τα πάντα με το οικονομικό και μικροπολιτικό όφελος, όσοι ασχολούνται με τα κοινά, θεωρούνται πολλές φορές περίεργοι ή ενοχλητικοί. Αντιθέτως στα αρχαία ελληνικά (αλλά και στα σημερινά αγγλικά θυμίζω) ο όρος ιδιώτης είναι που σημαίνει άχρηστος και βλαξ.

Από την άλλη οι υπηρεσίες των δήμων έχουν δημοσιουπαλληλική νοοτροπία, είναι δυσκίνητες, δεν έχουν ενδιαφέρον ούτε κίνητρο. Ιδού λοιπόν πεδίο δόξης λαμπρό για συνεργασίες. Οι ως τώρα σχέσεις μεταξύ δήμων και οργανώσεων ποικίλλει και αυτή, από πετροπόλεμο ανακοινώσεων, ως αδιαφανείς πελατειακές «χορηγίες».

Το πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας ανοίγει εδώ μια ευκαιρία.

Θα μπορούσαν οι δήμοι να προσφέρουν αυτό που οφείλουν ως ελάχιστη αναγνώριση στις οργανώσεις. Γραφείο και εξοπλισμό, ακόμη και γραμματειακή υποστήριξη, χωρίς διάθεση παρέμβασης και ποδηγέτησης του έργου τους. Θα μπορούσαν οι οργανώσεις από την άλλη, να μπολιάσουν τους δήμους με τις ιδέες, τις δράσεις τους, το κέφι και την ενέργειά τους. Όλα με διαφάνεια και διαβούλευση. Αυτό είναι ένα από τα πολλά στοιχήματα που θα δείξει αν έχει μέλλον αυτός ο τόπος.

*  Ευάγγελος Σπινθάκης

μέλος τοπικής περιβαλλοντικής οργάνωσης νομού Κορινθίας