Οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί κοινωνικής οικονομίας1 είναι οικονομικοί και κοινωνικοί φορείς παρόντες σε όλους τους τομείς της κοινωνίας, οι οποίοι συστήνονται προκειμένου να ανταποκριθούν στις ανάγκες των πολιτών. Πάνω από όλα χαρακτηρίζονται από το σκοπό τους: ένα διαφορετικό τρόπο διοίκησης και διαχείρισης που διαρκώς συνδυάζει το κοινό συμφέρον, την οικονομική επίδοση και τη δημοκρατική λειτουργία.

Η κοινωνική οικονομία περιλαμβάνει συνεταιρισμούς, αυτοδιαχειριζόμενα - αλληλοβοηθητικά ταμεία υγείας, συλλόγους και ιδρύματα καθώς επίσης και νέες μορφές επιχειρήσεων που μοιράζονται τις αξίες που ορίζονται από τις αρχές του Καταστατικού Χάρτη της Κοινωνικής Οικονομίας Ευρώπης.

Η κοινωνική οικονομία είναι παντού για τον καθένα και για όποια στιγμή την έχει ανάγκη. Οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί κοινωνικής οικονομίας, είναι κυρίως ενεργοί στους ακόλουθους τομείς: κοινωνική ασφάλιση, κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγείας, ασφαλιστικές υπηρεσίες, τραπεζικές υπηρεσίες, τοπικές υπηρεσίες, εκπαιδευτικό σύστημα, εκπαίδευση και έρευνα, κοινωνικό τουρισμό, ενέργεια, υπηρεσίες καταναλωτή, βιομηχανική και αγροτική παραγωγή, χειροτεχνία, δόμηση, αστικό περιβάλλον και συνεταιρισμοί στέγασης, συνεταιριστική εργασία καθώς επίσης και στους τομείς του πολιτισμού, των σπορ και του ελεύθερου χρόνου.

Πρόκειται για αναπόσπαστο κομμάτι του Ευρωπαϊκού κοινωνικού προτύπου και παίζει σημαντικό ρόλο στους στόχους της Ευρωπαϊκής πολιτικής, κυρίως στην εργασία, την κοινωνική συνοχή, το επιχειρηματικό πνεύμα, τη διοίκηση, την κοινωνική ανάπτυξη κτλ... τομείς στους οποίους συνεισφέρει ενεργά.

Η κοινωνική οικονομία είναι παρούσα σε διαφορετικές μορφές, σε όλα τα επίπεδα, εθνικά και ευρωπαϊκά, αλλά οι ρίζες της είναι τοπικές.

Η κοινωνική οικονομία δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας και μπορεί να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της εποχής, όπως, για παράδειγμα, στην αύξηση της παραγωγής, όχι μόνο μέσω υψηλού αριθμού απασχολημένων, αλλά και μέσω νέων τεχνολογιών. Συμβάλλει, επίσης, στην κοινωνική συνοχή των ευάλωτων τομέων της κοινωνίας.

Με το να συνδέει τους οικονομικούς και τους κοινωνικούς φορείς, με το να εδραιώνει συνεργασίες με το δημόσιο τομέα, τις ιδιωτικές επιχειρήσεις και τα σωματεία με σκοπό την επίτευξη μεγαλύτερης συνοχής, η κοινωνική οικονομία βοηθά τις επιχειρήσεις να αποκτήσουν μία τοπική πρόσβαση στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία.

ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ ΜΕΓΕΘΗ

Η κοινωνική οικονομία αντιπροσωπεύει 10% των Ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, που σημαίνει 2.000.000 επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερους από 20.000.000 εργαζομένους ή με άλλα λόγια, το 10% όλων των επαγγελμάτων.

Για παράδειγμα:

Στην Ισπανία, το 5% του Ακαθάριστου Εγχωρίου Προϊόντος (ΑΕΠ) και το 10% της απασχόλησης που σημαίνει ένα σύνολο 1,2 εκατομμύρια ανθρώπους ;

Στη Γαλλία, 760.000 επιχειρήσεις που σημαίνει περίπου 2 εκατομμύρια μισθωτούς υπαλλήλους;

Τα Αλληλοβοηθητικά/Αυτοδιαχειριζόμενα Ταμεία Υγείας που είναι μέλη της ΑΙΜ (Διεθνής Ένωση Αλληλοβοηθητικών/Αυτοδιαχειριζόμενων Ταμείων Υγείας) παρέχουν κοινωνική κάλυψη σε περισσότερους από 150 εκατομμύρια ανθρώπους ;

Τα μέλη της AMICE (Ένωση Αλληλοβοηθητικών Συνεταιρισμών Ασφαλιστών και Ασφάλισης στην Ευρώπη) απασχολούν άμεσα πάνω από 320.000 άτομα και ασφαλίζουν πάνω από 100 εκατομμύρια μέλη έχοντας μερίδιο στην Ευρωπαϊκή ασφαλιστική αγορά πάνω από το 20% ;

Οι Συνεταιρισμοί που αντιπροσωπεύονται  από την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία «Συνεταιρισμού Ευρώπης» περιλαμβάνουν 250.000 συνεταιριστικές επιχειρήσεις,
163 εκατομμύρια μέλη και 5,4 εκατομμύρια υπαλλήλους ;

Οι Σύλλογοι, που ομοσπονδοποιήθηκαν μέσω του CEDAG  (Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Εθελοντικών Οργανισμών), σχηματίζουν ένα δίκτυο με περισσότερους από 50.000 συλλόγους και 9 εκατομμύρια μέλη ;

Τα Ιδρύματα εκπροσωπούνται από την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία «ΕFC» που ενώνει τα μέλη ιδρυμάτων περισσοτέρων από 30 χωρών στην Ευρώπη, με συνολικό ενεργητικό 111 δις ευρώ, και που υποστηρίζει μία σειρά οργανισμών και υπηρεσιών γενικού συμφέροντος.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ - ΕΥΡΩΠΗ

ΟΙ συνεταιρισμοί, τα αυτοδιαχειριζόμενα - αλληλοβοηθητικά Ταμεία υγείας, οι σύλλογοι και τα ιδρύματα (CMAF) έκριναν σημαντικό να εδραιώσουν ένα διαρκή διάλογο για τις Ευρωπαϊκές πολιτικές κοινού συμφέροντος. Το Νοέμβριο του 2000, ίδρυσαν την Ευρωπαϊκή Διαρκή Διάσκεψη Συνεταιρισμών, αλληλοβοηθητικών-αυτοδιαχειριζόμενων Ταμείων Υγείας, Συλλόγων και Ιδρυμάτων (CEP-CMAF).

Τον Ιανουάριο του 2008 η Διάσκεψη αυτή μετονομάστηκε σε Κοινωνική Οικονομία Ευρώπης.

ΚΟΙΝΕΣ ΙΣΧΥΡΕΣ ΑΞΙΕΣ

Οι Συνεταιρισμοί, τα Αλληλοβοηθητικά Ταμεία υγείας, οι σύλλογοι και τα ιδρύματα σημειώνουν «μία διαφορετική προσέγγιση στην επιχειρηματικότητα», που βασίζεται στα κοινά χαρακτηριστικά και τις κοινές αξίες που ακολουθούν:

Προβάδισμα των ατομικών και κοινωνικών στόχων έναντι του κεφαλαίου;

Υπεράσπιση και εφαρμογή των αρχών της αλληλεγγύης και της ευθύνης;

Σύνδεση συμφερόντων μελών και γενικού συμφέροντος;

Δημοκρατικό έλεγχο από τα μέλη;

Εθελοντική και ανοικτή συμμετοχή ως μέλος;

Διαχείριση της αυτονομίας και της ανεξαρτησίας όσον αφορά στις αρχές;

Τα πλεονάσματα να προορίζονται πρωταρχικώς για τη διαρκή ανάπτυξη σχεδίων, το συμφέρον των υπηρεσιών των μελών και το κοινό συμφέρον.

ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Να προωθηθεί η κοινωνική οικονομία ως παράγων που συντελεί στην επίτευξη οικονομικού και κοινωνικού πλούτου;

Να προωθηθεί ο ρόλος και οι αξίες των ενεργών στοιχείων της κοινωνικής οικονομίας σε όλη την Ευρώπη;

Να ενισχυθεί η πολιτική και η νομική αναγνώριση των συνεταιρισμών, των αλληλοβοηθητικών-αυτοδιαχειριζόμενων Ταμείων υγείας, των συλλογών, των Ιδρυμάτων καθώς και της Κοινωνικής Οικονομίας σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο.

1 Η κοινωνική οικονομία συχνά περιγράφεται ως μία ομάδα που αποτελείται από 4 «οικογένειες»: συνεταιρισμούς, αλληλοβοηθητικά/αυτοδιαχειριζόμενα ταμεία υγείας, συλλόγους και ιδρύματα που έχουν τη μορφή οργανισμών και/ή νομικών προσώπων. Φυσικά έτσι καλύπτονται οι ορισμοί που χρησιμοποιούνται σε διάφορες χώρες όπως οικονομία της αλληλεγγύης, τρίτος τομέας, τρίτη πλατφόρμα ή τρίτο σύστημα.

Παρόλο που ο τομέας αυτός δεν περιγράφεται ως «κοινωνική οικονομία» σε όλα τα Κράτη μέλη, παρόμοιες δραστηριότητες, που διαθέτουν τα ίδια χαρακτηριστικά, ισχύουν σε όλη την Ευρώπη.

Από το δικτυότοπο: http://www.socialeconomy.eu.org